Wyjście z uzależnienia: Jak zacząć i gdzie szukać pomocy w Polsce?

Wyjście z uzależnienia to proces wymagający odwagi, determinacji i przede wszystkim profesjonalnego wsparcia. Jeśli zmagasz się z nałogiem lub martwisz się o bliską osobę, ten artykuł jest dla Ciebie drogowskazem. Przedstawimy Ci skuteczne kroki, które możesz podjąć już dziś, oraz omówimy różnorodne formy pomocy, które pomogą odzyskać kontrolę nad życiem i nadzieję na przyszłość.

Rozpoznanie uzależnienia sygnały, których nie możesz zignorować

Uzależnienie, niezależnie od tego, czy dotyczy substancji, czy określonych zachowań, rzadko pojawia się nagle. Zwykle poprzedza je szereg subtelnych, a czasem coraz bardziej oczywistych sygnałów, których nie wolno ignorować. Do najczęstszych należą fizyczne objawy, takie jak zwiększona tolerancja na substancję (potrzeba coraz większych dawek dla osiągnięcia tego samego efektu), występowanie objawów odstawiennych po zaprzestaniu używania (niepokój, drżenie rąk, poty, nudności, bóle głowy), a także zaniedbywanie higieny osobistej i zdrowia. Równie niepokojące są sygnały psychiczne: silna, niemal obsesyjna potrzeba sięgnięcia po substancję lub zaangażowania się w zachowanie, zaniedbywanie obowiązków zawodowych, szkolnych czy rodzinnych na rzecz nałogu, a także zmiany nastroju, drażliwość, apatia czy poczucie winy. Często pojawia się również obsesyjne myślenie o substancji lub zachowaniu, planowanie kolejnych okazji do ich użycia i trudności z kontrolowaniem ilości czy czasu poświęcanego na nałóg. Te sygnały to wołanie o pomoc, które często jest zagłuszane przez mechanizmy obronne.

Test autodiagnostyczny: Odpowiedz na te pytania, aby zrozumieć swoją sytuację

Zastanawiasz się, czy Twój problem z używaniem substancji lub pewnym zachowaniem przekroczył już granicę nałogu? Szczera odpowiedź na poniższe pytania może pomóc Ci lepiej zrozumieć Twoją sytuację. Pamiętaj, że ten test nie zastąpi profesjonalnej diagnozy, ale może być ważnym krokiem do uświadomienia sobie problemu.

1. Czy używasz substancji lub angażujesz się w dane zachowanie częściej lub w większych ilościach, niż pierwotnie zamierzałeś?
2. Czy próbowałeś ograniczyć lub przestać używać substancji lub angażować się w dane zachowanie, ale bezskutecznie?
3. Czy spędzasz dużo czasu na zdobywaniu substancji, jej używaniu lub dochodzeniu do siebie po jej zażyciu (lub na angażowaniu się w dane zachowanie)?
4. Czy odczuwasz silną chęć (głód, craving) sięgnięcia po substancję lub zaangażowania się w dane zachowanie, gdy jesteś zestresowany, smutny lub znudzony?
5. Czy zaniedbujesz ważne obowiązki (w pracy, szkole, domu) z powodu używania substancji lub angażowania się w dane zachowanie?
6. Czy kontynuujesz używanie substancji lub angażowanie się w dane zachowanie pomimo świadomości negatywnych konsekwencji zdrowotnych, społecznych lub finansowych?
7. Czy potrzebujesz coraz większych ilości substancji lub coraz intensywniejszego angażowania się w dane zachowanie, aby osiągnąć pożądany efekt?

Jeśli na większość tych pytań odpowiedziałeś twierdząco, warto rozważyć poszukanie profesjonalnej pomocy. Pamiętaj, że przyznanie się do problemu to pierwszy i najważniejszy krok do zmiany.

"To tylko dla relaksu" czyli jak działa mechanizm iluzji i zaprzeczeń

Jednym z najtrudniejszych do przełamania aspektów uzależnienia jest mechanizm iluzji i zaprzeczeń. Osoba uzależniona często tworzy w swojej głowie skomplikowaną sieć racjonalizacji, która pozwala jej usprawiedliwiać nałogowe zachowania. Typowe dla tego mechanizmu są stwierdzenia typu "robię to tylko dla relaksu", "mam to pod kontrolą", "inni mają gorsze problemy" czy "przestanę, kiedy będę chciał". Umysł uzależnionego aktywnie pracuje nad minimalizowaniem problemu, bagatelizowaniem konsekwencji i przekonywaniem samego siebie, że sytuacja nie jest tak poważna, jak mogłoby się wydawać. To nie jest oznaka złej woli czy świadomego kłamania, ale głęboko zakorzeniony mechanizm obronny, który chroni ego przed bólem przyznania się do bezradności i utraty kontroli. Przełamanie tej iluzji jest kluczowe dla rozpoczęcia procesu zdrowienia.

Dlaczego samotna walka z nałogiem rzadko przynosi sukces?

Psychologiczne pułapki nałogu: Głód, nawyki i błędne koło, z którego trudno się wyrwać

Samotna walka z uzależnieniem jest niezwykle trudna, ponieważ nałóg to nie tylko kwestia silnej woli, ale przede wszystkim złożony problem psychologiczny i biologiczny. Na poziomie psychologicznym kluczową rolę odgrywa tzw. głód (craving) intensywna, niemal nie do zniesienia potrzeba sięgnięcia po substancję lub zaangażowania się w nałogowe zachowanie. Towarzyszą mu silne nawyki i rytuały, które przez lata wykształciły się wokół uzależnienia konkretne miejsca, osoby, sytuacje czy nawet pory dnia stają się wyzwalaczami. Wpadamy w błędne koło: używamy substancji lub angażujemy się w zachowanie, aby uśmierzyć negatywne emocje (stres, lęk, smutek), ale samo użycie prowadzi do jeszcze większych problemów i pogłębia te negatywne uczucia, co z kolei skłania do ponownego sięgnięcia po nałóg. Bez zewnętrznego wsparcia i profesjonalnych narzędzi, wyrwanie się z tego cyklu jest niezwykle trudne.

Biologiczna strona uzależnienia: Jak substancje (i zachowania) zmieniają chemię Twojego mózgu?

Uzależnienie to choroba mózgu, a nie tylko defekt charakteru. Substancje psychoaktywne, a także niektóre intensywne zachowania (jak hazard czy gry komputerowe), wpływają bezpośrednio na układ nagrody w mózgu, zwłaszcza na poziom dopaminy neuroprzekaźnika związanego z przyjemnością i motywacją. Regularne dostarczanie mózgowi "sztucznej" dawki dopaminy prowadzi do jego adaptacji mózg zaczyna produkować jej mniej naturalnie i zmniejsza liczbę receptorów. W efekcie, bez substancji lub nałogowego zachowania, osoba uzależniona odczuwa anhedonię (niezdolność do odczuwania przyjemności) i silne objawy odstawienne. Mózg "domaga się" kolejnej dawki, aby wrócić do stanu równowagi, który został zaburzony. To właśnie biologiczna podstawa uzależnienia sprawia, że jest ono tak trudne do przezwyciężenia bez profesjonalnej pomocy.

Siła wsparcia: Dlaczego rozmowa z drugą osobą jest kluczowa?

Izolacja jest jednym z największych sprzymierzeńców uzależnienia. Kiedy zmagamy się z nałogiem w samotności, łatwiej jest nam ulec iluzji i zaprzeczeniu, a trudniej dostrzec problem i szukać rozwiązań. Dlatego tak kluczowa jest rozmowa z drugą, zaufaną osobą. Już samo wypowiedzenie na głos problemu, przyznanie się do trudności i poczucia bezradności, może przynieść ogromną ulgę i być pierwszym krokiem do przełamania izolacji. Druga osoba może spojrzeć na sytuację z zewnątrz, dostrzec sygnały, które nam umykają, zaoferować wsparcie emocjonalne, a przede wszystkim zachęcić do podjęcia dalszych kroków, takich jak kontakt ze specjalistą czy grupą wsparcia. To właśnie ta ludzka więź i poczucie, że nie jesteśmy w tym sami, daje siłę do podjęcia walki.

Pierwsze 24 godziny konkretny plan działania

Krok 1: Przyznaj się przed sobą to akt odwagi, nie słabości

Najtrudniejszy, ale jednocześnie najważniejszy krok na drodze do wolności od nałogu, to szczere przyznanie się przed samym sobą do posiadania problemu. To nie jest oznaka słabości czy porażki, ale ogromny akt odwagi i samoświadomości. Zrozumienie, że uzależnienie jest chorobą, a nie moralnym upadkiem, pozwala odrzucić poczucie winy i skupić się na działaniu. To moment, w którym przestajemy się oszukiwać i decydujemy, że chcemy zmian. Bez tej fundamentalnej decyzji, wszystkie kolejne kroki mogą okazać się nieskuteczne.

Krok 2: Znajdź jedną zaufaną osobę i powiedz jej o wszystkim

Gdy już przyznasz się do problemu przed sobą, kolejnym, niezwykle ważnym krokiem jest podzielenie się tym z kimś innym. Wybierz jedną osobę może to być członek rodziny, bliski przyjaciel, partner komu bezgranicznie ufasz i wiesz, że Cię nie oceni, ale wesprze. Szczera rozmowa o tym, co przeżywasz, może być niezwykle oczyszczająca. Ujawnienie swojego problemu przełamuje bariery izolacji, daje poczucie ulgi i sprawia, że czujesz się mniej samotny w swojej walce. Ta jedna osoba może stać się Twoim pierwszym, osobistym wsparciem w procesie zdrowienia.

Krok 3: Usuń wyzwalacze ze swojego otoczenia praktyczne porady

Aby zwiększyć swoje szanse na sukces w pierwszych dniach i tygodniach abstynencji, kluczowe jest świadome zarządzanie swoim otoczeniem. Chodzi o to, by maksymalnie ograniczyć kontakt z tym, co może prowokować chęć sięgnięcia po substancję lub zaangażowania się w nałogowe zachowanie. Oto kilka praktycznych porad:

• Pozbądź się substancji: Jeśli problem dotyczy alkoholu lub narkotyków, natychmiast usuń wszelkie zapasy z domu.
• Ogranicz kontakty: Unikaj spotkań z osobami, z którymi zwykle używałeś substancji lub angażowałeś się w nałogowe zachowanie, przynajmniej na początku terapii.
• Zmień rutynę: Jeśli pewne miejsca lub pory dnia kojarzą Ci się z nałogiem, staraj się je modyfikować lub unikać.
• Usuń aplikacje/narzędzia: W przypadku uzależnień behawioralnych (hazard, gry, pornografia), usuń aplikacje, zablokuj strony internetowe i pozbądź się przedmiotów związanych z nałogiem.
• Zadbaj o nowe bodźce: Zastąp stare nawyki nowymi, pozytywnymi aktywnościami, które mogą wypełnić pustkę i odwrócić uwagę od głodu.

Krok 4: Zadzwoń na telefon zaufania lub do poradni gdzie szukać natychmiastowej pomocy?

Kiedy czujesz, że potrzebujesz natychmiastowego wsparcia, nie wahaj się sięgnąć po pomoc specjalistyczną. Istnieje wiele miejsc, gdzie możesz uzyskać profesjonalną poradę i wsparcie "tu i teraz". Możesz zadzwonić na jeden z wielu telefonów zaufania dedykowanych osobom uzależnionym lub ich bliskim konsultanci są tam po to, by wysłuchać i doradzić. Warto również poszukać w internecie listy poradni uzależnień działających w Twojej okolicy wiele z nich oferuje konsultacje telefoniczne lub możliwość szybkiego umówienia wizyty. Istnieją również ogólnopolskie infolinie pomocowe, które mogą skierować Cię do odpowiednich instytucji. Pamiętaj, że szukanie pomocy jest oznaką siły, a nie słabości.

Profesjonalna pomoc ścieżki do odzyskania wolności

Terapia indywidualna: Jak wygląda praca z terapeutą uzależnień?

Terapia indywidualna to proces „jeden na jeden” z wykwalifikowanym terapeutą uzależnień, który stanowi fundament leczenia wielu nałogów. Jej głównym celem jest dogłębne zrozumienie przyczyn leżących u podstaw uzależnienia mogą to być traumy z przeszłości, niskie poczucie własnej wartości, trudności w radzeniu sobie z emocjami czy problemy w relacjach. Terapeuta pomaga pacjentowi zidentyfikować i wypracować zdrowsze mechanizmy radzenia sobie z trudnościami, stresem i negatywnymi emocjami, które wcześniej były zaspokajane przez substancję lub nałogowe zachowanie. Najczęściej stosowane podejścia to terapia poznawczo-behawioralna (CBT), skupiająca się na zmianie destrukcyjnych myśli i zachowań, oraz terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR), która kładzie nacisk na budowanie zasobów i celów. Terapeuta jest przewodnikiem, który wspiera pacjenta w odkrywaniu jego wewnętrznej siły i budowaniu nowego, trzeźwego życia.

Terapia grupowa i grupy wsparcia (AA, NA): Potęga wspólnoty doświadczeń

Zarówno terapia grupowa, jak i grupy samopomocowe, takie jak Anonimowi Alkoholicy (AA) czy Anonimowi Narkomani (NA), oferują nieocenione wsparcie poprzez siłę wspólnoty. Terapia grupowa, prowadzona przez terapeutę, skupia się na interakcjach między uczestnikami, pozwalając na wymianę doświadczeń, uczenie się od siebie nawzajem i budowanie poczucia wspólnoty w walce z nałogiem. Grupy samopomocowe, oparte na programie 12 kroków, są miejscem, gdzie osoby zmagające się z podobnymi problemami spotykają się regularnie, dzieląc się swoimi historiami i wspierając się nawzajem w procesie zdrowienia. Dostępność tych grup jest bardzo szeroka, a spotkania są zazwyczaj bezpłatne. Poczucie, że nie jest się samemu w swojej walce, że inni rozumieją i przechodzą przez podobne trudności, jest niezwykle terapeutyczne i motywujące.

Detoks medyczny: Kiedy jest konieczny i na czym polega?

W przypadku uzależnień od substancji psychoaktywnych, zwłaszcza tych silnie działających na organizm jak alkohol, opioidy czy niektóre leki, niezbędnym pierwszym etapem leczenia często jest detoksykacja medyczna. Jest to proces odstawienia substancji pod ścisłym nadzorem lekarzy i pielęgniarek, mający na celu złagodzenie potencjalnie niebezpiecznych objawów abstynencyjnych. Mogą one obejmować silne bóle, drgawki, zaburzenia świadomości, a nawet stanowić zagrożenie dla życia. Detoks medyczny stabilizuje stan fizyczny pacjenta, przygotowując go do dalszych etapów terapii, takich jak psychoterapia. Jest to kluczowy krok, który pozwala bezpiecznie rozpocząć drogę do zdrowia, minimalizując ryzyko powikłań.

Ośrodek stacjonarny czy leczenie ambulatoryjne? Co wybrać?

Wybór odpowiedniej formy leczenia uzależnienia zależy od wielu czynników, w tym od stopnia zaawansowania nałogu, wsparcia środowiskowego i indywidualnych potrzeb pacjenta. Leczenie w ośrodku stacjonarnym (zamkniętym) zapewnia intensywny program terapeutyczny w izolacji od dotychczasowego, często sprzyjającego nałogowi środowiska. Terapia trwa zazwyczaj od kilku tygodni do kilku miesięcy i jest rekomendowana dla osób z ciężkimi uzależnieniami, brakiem wsparcia w domu lub w sytuacjach, gdy środowisko zewnętrzne stanowi silne zagrożenie nawrotu. Z kolei leczenie ambulatoryjne (dochodzące) pozwala pacjentowi na kontynuowanie codziennych obowiązków, takich jak praca czy opieka nad rodziną, jednocześnie uczestnicząc w terapii. Jest to dobra opcja dla osób z łagodniejszymi formami uzależnienia, posiadających silne wsparcie bliskich i zmotywowanych do samodzielnego wprowadzania zmian w życiu. Wybór powinien być zawsze skonsultowany ze specjalistą.

Ośrodek stacjonarny	Leczenie ambulatoryjne
Zalety: Intensywna terapia, izolacja od wyzwalaczy, pełne skupienie na leczeniu, wsparcie 24/7.	Zalety: Możliwość kontynuowania życia codziennego, utrzymanie relacji, niższe koszty (często), większa autonomia.
Wady: Dłuższy czas rozłąki z rodziną i pracą, wyższe koszty, potencjalne trudności z adaptacją po powrocie.	Wady: Mniejsze skupienie na leczeniu, większe ryzyko nawrotu pod wpływem środowiska, wymaga silnej motywacji i samodyscypliny.
Dla kogo: Ciężkie uzależnienia, brak wsparcia w domu, wysokie ryzyko nawrotu, potrzeba radykalnej zmiany otoczenia.	Dla kogo: Łagodniejsze uzależnienia, silne wsparcie rodziny, dobra motywacja, możliwość pogodzenia terapii z obowiązkami.

Skuteczne strategie radzenia sobie z głodem i nawrotami

Techniki radzenia sobie z nagłą chęcią (cravingiem): Co robić tu i teraz?

Nagła, silna chęć sięgnięcia po substancję lub zaangażowania się w nałogowe zachowanie (tzw. craving) to jedno z największych wyzwań w procesie zdrowienia. Kluczem jest posiadanie gotowych strategii, które można zastosować natychmiast, gdy poczujesz tę potrzebę:

• Technika 5 minut: Powiedz sobie, że poczekasz tylko 5 minut. Często w tym czasie intensywność głodu maleje.
• Odwróć uwagę: Natychmiast zajmij się czymś innym zadzwoń do kogoś, posłuchaj muzyki, wyjdź na spacer, zrób coś fizycznie wymagającego.
• Techniki relaksacyjne: Głębokie oddychanie, medytacja, progresywna relaksacja mięśni mogą pomóc uspokoić umysł i ciało.
• Przypomnij sobie o konsekwencjach: Wyobraź sobie negatywne skutki powrotu do nałogu to może wzmocnić Twoją determinację do wytrwania.
• Wizualizacja sukcesu: Skup się na pozytywnych aspektach trzeźwości i na tym, jak wiele już osiągnąłeś.
• Kontakt ze wsparciem: Zadzwoń do swojego sponsora, terapeuty lub zaufanej osoby, która rozumie Twoją sytuację.

Pamiętaj, że głód jest przejściowy. Wytrwanie przez ten trudny moment jest kluczowe dla utrzymania abstynencji.

Nawrót to nie porażka, a część procesu jak wrócić na właściwe tory?

Nawrót nie jest końcem drogi, lecz zakrętem, który uczy nas, jak lepiej nawigować.

Wielu ludzi obawia się nawrotu, traktując go jako ostateczną porażkę i dowód na to, że leczenie było nieskuteczne. Jednak z perspektywy terapeutycznej, nawrót często jest naturalną częścią procesu zdrowienia, a nie jego końcem. To moment, który może dostarczyć cennych lekcji o tym, co jeszcze wymaga pracy, jakie są Twoje słabe punkty i jakie strategie należy wzmocnić. Kluczowe jest, aby po doświadczeniu nawrotu nie pogrążać się w poczuciu winy i beznadziei, ale szybko go zidentyfikować, wyciągnąć wnioski i co najważniejsze wrócić na ścieżkę zdrowienia. Skontaktuj się ze swoim terapeutą, grupą wsparcia lub zaufaną osobą, aby omówić sytuację i wzmocnić swój plan powrotu do trzeźwości. Potraktuj to jako cenną lekcję, która uczyni Cię silniejszym.

Budowanie nowego stylu życia: Rola pasji, sportu i zdrowych relacji w utrzymaniu trzeźwości

Utrzymanie trzeźwości to nie tylko unikanie substancji czy nałogowych zachowań, ale przede wszystkim aktywne budowanie nowego, satysfakcjonującego życia. Kiedy nałóg przestaje dominować, pojawia się pustka, którą trzeba wypełnić czymś pozytywnym. Rozwijanie pasji, które od dawna były zaniedbywane lub odkrywanie zupełnie nowych zainteresowań, daje poczucie celu i spełnienia. Regularna aktywność fizyczna, taka jak sport, nie tylko poprawia kondycję fizyczną i psychiczną, ale także pomaga w redukcji stresu i głodu. Równie ważne jest pielęgnowanie zdrowych, wspierających relacji z rodziną i przyjaciółmi, którzy akceptują Cię i motywują do dalszego rozwoju. Tworzenie zdrowego stylu życia, opartego na pasjach, aktywności i pozytywnych więziach, jest najskuteczniejszą strategią zapobiegania nawrotom i budowania trwałej wolności od nałogu.

Pomoc bliskiej osobie uzależnionej jak wspierać mądrze?

Problem współuzależnienia: Kiedy Twoja pomoc staje się częścią problemu?

Osoby bliskie uzależnionym często nieświadomie podtrzymują nałóg, stosując tzw. mechanizmy współuzależnienia. Działają z dobrych intencji, chcąc pomóc, ale ich działania mogą paradoksalnie ułatwiać osobie uzależnionej dalsze trwanie w nałogu. Sygnały współuzależnienia to m.in. branie odpowiedzialności za czyny uzależnionego (np. usprawiedliwianie go w pracy, spłacanie jego długów), ukrywanie problemu przed innymi, nadmierne kontrolowanie jego zachowań, a także zaniedbywanie własnych potrzeb i uczuć na rzecz zaspokajania potrzeb osoby uzależnionej. Taka postawa tworzy iluzję normalności i chroni uzależnionego przed konfrontacją z konsekwencjami jego nałogu, utrudniając mu podjęcie decyzji o leczeniu. Jak pomóc osobie uzależnionej, która nie chce się leczyć? Przede wszystkim, należy zadbać o siebie i swoje granice.

Twarda miłość w praktyce: Jak stawiać granice i nie pozwalać na manipulację?

Koncepcja "twardej miłości" (tough love) jest kluczowa w relacjach z osobami uzależnionymi. Polega ona na okazywaniu troski i miłości poprzez stawianie jasnych, konsekwentnych granic i egzekwowanie ich, nawet jeśli jest to trudne. Oznacza to, że przestajemy chronić uzależnionego przed naturalnymi konsekwencjami jego działań. Przykłady takiej postawy to: "Nie będę Ci dawać pieniędzy, jeśli wiem, że wydasz je na alkohol", "Nie będę kłamać za Ciebie w pracy, jeśli znowu się spóźnisz", "Jeśli będziesz pod wpływem substancji, nie wpuszczę Cię do domu". Twarda miłość nie jest okrucieństwem, ale wyrazem szacunku dla siebie i dla uzależnionego daje mu sygnał, że jego zachowanie ma konsekwencje i że nie będzie ono tolerowane. Pozwala to na przełamanie mechanizmów współuzależnienia i stworzenie warunków sprzyjających podjęciu leczenia.

Gdzie szukać wsparcia dla siebie? Terapia i grupy dla rodzin osób uzależnionych

Wspieranie osoby uzależnionej jest emocjonalnie wyczerpujące i często prowadzi do własnych problemów psychicznych u bliskich. Dlatego tak ważne jest, aby osoby z otoczenia uzależnionego również szukały profesjonalnego wsparcia. Istnieją specjalne grupy wsparcia dla rodzin osób uzależnionych, takie jak Al-Anon (dla rodzin alkoholików) czy Nar-Anon (dla rodzin narkomanów). Uczestnictwo w nich pozwala na podzielenie się doświadczeniami z innymi osobami w podobnej sytuacji, naukę zdrowych mechanizmów radzenia sobie i zrozumienie, jak mądrze wspierać bliskiego, nie krzywdząc siebie. Ponadto, wiele osób decyduje się na terapię indywidualną lub grupową dla współuzależnionych, która pomaga przepracować własne trudności, traumy i odbudować poczucie własnej wartości.

Przeczytaj również: Uzależnienie od kropli do nosa: Jak odstawić? Praktyczny poradnik

Twoja droga do wolności: Kluczowe wnioski i dalsze kroki

Droga do wyjścia z uzależnienia jest wyzwaniem, ale jak pokazaliśmy, jest to droga możliwa do przejścia. Od uświadomienia sobie problemu, przez szukanie wsparcia u bliskich i specjalistów, po aktywne budowanie nowego, zdrowego stylu życia każdy krok ma znaczenie. Pamiętaj, że profesjonalna pomoc jest dostępna i skuteczna, a Ty nie musisz przechodzić przez to sam.

Najważniejsze lekcje na Twojej drodze

• Przyznanie się do problemu to najtrudniejszy, ale i najważniejszy krok to akt odwagi, nie słabości.
• Samotna walka z uzależnieniem jest niezwykle trudna; kluczowe jest szukanie wsparcia u zaufanych osób i specjalistów.
• Istnieje wiele skutecznych metod leczenia, od terapii indywidualnej i grupowej, po detoks i pobyt w ośrodkach wybierz ścieżkę dopasowaną do Twoich potrzeb.
• Nawroty są częścią procesu zdrowienia, a nie porażką; ważne jest, aby wyciągać z nich wnioski i wracać na właściwe tory.

Z mojego doświadczenia wynika, że największą siłą w procesie zdrowienia jest zmiana perspektywy spojrzenie na uzależnienie jak na chorobę, którą można i trzeba leczyć, a nie jak na osobistą porażkę. Pamiętaj, że każdy dzień abstynencji to Twój sukces, a powrót na ścieżkę zdrowienia po potknięciu jest dowodem Twojej determinacji. Nie zniechęcaj się, jeśli droga okaże się trudniejsza niż myślałeś wsparcie jest na wyciągnięcie ręki.

A jakie są Twoje doświadczenia z wychodzeniem z trudnych nałogów? Która z opisanych strategii wydaje Ci się najbardziej pomocna? Podziel się swoimi przemyśleniami w komentarzu poniżej!